Tìm hiển cầu cứng, cầu m�m trên ô tô và ưu nhược điểm của mỗi loại

Cầu cứng là cách g�i thuần Việt của hệ thống treo phụ thuộc, cả hai bánh xe cùng được lắp trên một hộp cầu hoặc dầm cầu. Khi di chuyển, dao động của bánh n� sẽ ảnh hưởng tới bánh kia. Các dòng xe tiêu biểu trang bị hệ thống cầu này (cầu sau) gồm có các mẫu SUV truy�n thống như Ford Everest, Mitsubishi Pajero Sport, Toyota Land Cruiser/Fortuner/Prado, Lexus GX 460/LX 570, Mercedes-Benz G-Class, hầu hết các mẫu xe tải, xe bán tải, xe khách…

Trong khi đó, cầu m�m là cách g�i của hệ thống treo độc lập, mỗi bánh xe được lắp trên một tay đỡ riêng, gắn vào thân xe. Khi di chuyển, bánh xe bên trái và bên phải chuyển động độc lập với nhau. Các dòng xe tiêu biểu trang bị hệ thống treo này gồm có xe sedan phổ thông hạng C trở lên như Ford Focus, Mazda 3/6, Honda Civic/Accord, Toyota Camry; các dòng xe crossover cỡ vừa như Honda CR-V, Mazda CX-5, Hyundai Tucson/Hyundai Santa Fe. Hầu hết các dòng xe sang từ �ức của Audi, BMW, Mercedes hay Porsche đ�u sử dụng hệ thống cầu m�m.

1. Cấu tạo: Cầu cứng đơn giản hơn

Với cầu cứng (hệ thống treo phụ thuộc), cả hai bánh xe được đỡ bằng một hộp cầu xe hoặc dầm cầu. Phần tử đàn hồi có thể là lò xo (trên các dòng SUV hiện đại) hoặc bằng lá nhíp (trên các xe thương mại, xe bán tải). Trong khi đó, với cầu m�m (hệ thống treo độc lập), mỗi bánh xe được lắp trên một tay đỡ riêng, gắn vào thân xe. Cầu m�m có cấu tạo phức tạp hơn, nhi�u chi tiết hơn. Có rất nhi�u loại cầu m�m, trong đó đơn giản nhất là loại MacPherson, bên cạnh đó là một số loại phổ dụng như độc lập kiểu đa liên kết hay độc lập kiểu xương đòn kép.

2. Cân bằng thân xe: Cầu m�m vượt trội

Với xe trang bị cầu cứng, thân xe cần được nâng lên cao, để tạo khoảng trống dao động cho hệ thống giảm xóc. Chính vì vậy, tr�ng tâm của xe trang bị cầu cứng cũng sẽ cao. Với cầu m�m, cơ cấu tay đòn bắt trực tiếp vào thân xe, nên có thể hạ thấp tr�ng tâm. Do kết cấu và tr�ng tâm thân xe cao, xe trang bị cầu cứng dễ bị dao động và lắc ngang khi vào cua hơn so với xe cầu m�m. Bù lại, thân xe cao lại giúp xe phát huy lợi thế trong một số trư�ng hợp như lội nước, vượt chướng ngại vật…

Xe cao sẽ bị lắc ngang khi ôm cua, nhưng lại lợi thế khi lội nước hoặc vượt chướng ngại vật (ảnh: Trần Giáp)

3. Khả năng bám đư�ng: Cầu m�m hơn hẳn

Khi gặp chướng ngại vật, ổ gà hoặc đá lổn nhổn, độ dao động của hai bánh xe trên cùng một cầu của cầu cứng bị lệ thuộc vào nhau. �i�u này sẽ làm cho độ bám của cả hai bánh xe giảm đi. Trong khi đó, với xe cầu m�m, dao động của một bánh không làm ảnh hưởng đến bánh còn lại, giúp thân xe cân bằng hơn, độ bám của cả hai lốp được đảm bảo tốt hơn.

->> Bảng giá xe Hyundai mới nhất

Khi một bánh của xe cầu cứng (trái) leo lên chướng ngại vật, bánh kia cũng bị nghiêng theo và giảm độ bám. Với xe cầu m�m (phải) thì hạn chế được hiện tượng này.

�ộ bám của lốp trên xe cầu cứng không tốt bằng xe cầu m�m trên đư�ng xấu

4. �ộ cứng và b�n bỉ: Cầu cứng ưu việt hơn

Với kết cấu hộp cầu chứa trục láp bên trong, xe cầu cứng có độ cứng vững hơn rất nhi�u so với xe cầu m�m và có khả năng chịu tải hay va đập lớn hơn. �ó là lý do khiến cầu cứng được sử dụng trên hầu hết xe tải, xe khách, xe bán tải… Trong khi đó, xe cầu m�m với các phần tử liên kết có thể dễ dàng bị hư h�ng hơn khi va đập và khả năng chịu tải nặng cũng kém hơn.

5. Khả năng offroad: Ưu thế thuộc v� cầu cứng

Xe cầu cứng và khung gầm r�i phù hợp với các loại đư�ng gồ gh� hoặc địa hình (không có đư�ng). Với các dòng xe SUV thế hệ mới trang bị cầu cứng và lò xo (như Everest, Fortuner, Pajero Sport…), sự êm dịu khi di chuyển trên địa hình xấu còn được cải thiện nh� hệ thống gối đỡ giữa chassis và thân xe (chassis r�i), khiến ngư�i ngồi bên trong không có cảm giác khó chịu như xe chassis li�n.

Cầu cứng giúp xe hoạt động b�n bỉ và chịu va đập tốt

6. Tr�ng lượng: Cầu cứng nặng hơn

Cầu cứng mặc dù có cấu tạo đơn giản hơn, nhưng lại thư�ng nặng hơn cầu m�m. Lý do là cầu cứng cần có hộp cầu lớn, bên trong có thể chứa trục truy�n động (ở cầu dẫn động). Chính vì tr�ng lượng lớn, cộng với một số nhược điểm khác (trình bày bên dưới) nên cầu cứng chỉ phổ biến trên các dòng xe cỡ lớn.

Cầu cứng phía sau của xe bán tải chứa trục láp, kết cấu to kh�e và rất nặng

7. Chi phí bảo dưỡng: Cầu cứng thấp hơn

Cầu cứng gần như chẳng có gì để h�ng trong đi�u kiện sử dụng hàng chục năm, với chế độ bảo dưỡng định kỳ như khuyến cáo của nhà sản xuất. Chi phí bảo dưỡng không đáng kể, do việc bảo dưỡng rất đơn giản, chủ yếu là việc thay thế dầu mỡ hoặc đệm nhíp (với xe sử dụng lá nhíp). Trong khi đó, cầu m�m với nhi�u khớp cử động đa chi�u (rô-tuyn) hay cao su cân bằng có thể hư h�ng nhanh hơn, với chi phí bảo dưỡng hay thay thế tốn kém hơn.

Hệ thống treo của Ford Ranger có thể b�n bỉ cả chục năm với chi phí bảo dưỡng rất thấp

8. Ảnh hưởng đến độ b�n lốp: Cầu cứng ít ảnh hưởng hơn

Với cầu cứng, hai bánh xe được bắt cố định vào hai bên đầu trục ở hai đầu cầu. Chính vì vậy, khoảng cách và định vị của bánh xe không bị thay đổi trong quá trình sử dụng, đặc biệt là khi bị va chạm, đi qua các ổ gà… Còn với cầu m�m, góc đặt bánh xe rất có thể sẽ bị lệch sau một th�i gian sử dụng, đặc biệt là khi bánh xe va vào mép ổ gà hoặc vỉa hè, khiến lốp bị mòn không đ�u. Vì thế, các dòng xe lắp cầu m�m thư�ng phải đi căn chỉnh lại góc đặt bánh xe thư�ng xuyên hơn.

Hệ thống treo thanh chịu xoắn – “nửa nạc nửa mỡ�

�ây là hệ thống treo bán độc lập do chuyển động của hai bên bánh xe không phụ thuộc hoàn toàn vào nhau thanh dầm có thể vặn xoắn. Hệ thống này được sử dụng chủ yếu cho hệ thống treo sau của các xe có động cơ đặt phía trước và dẫn động bằng bánh trước.

Hyundai Grand i10 2020 là mẫu xe sử dụng hệ thống treo thanh xoắn

Ưu điểm của hệ thống treo này là đơn giản, tin cậy và b�n bỉ, êm ái trên đư�ng nhựa. Tuy nhiên, hệ thống treo này cũng có nhược điểm là thiếu độ linh hoạt trên đư�ng xấu, làm cho thân xe lắc lư nhi�u hơn. Ngoài ra, treo kiểu thanh chịu xoắn có khả năng chịu tải không cao, nên thư�ng chỉ được dùng trên những dòng xe cỡ nh�. Hầu hết các mẫu xe phổ thông hạng A và B tại Việt Nam đ�u sử dụng hệ thống treo này.

Với tất cả những khác biệt trên, cầu cứng thư�ng được trang bị cho xe thương mại hoặc xe địa hình đa dụng, đòi h�i b�n bỉ và chi phí thấp, nhưng cũng khiến gầm xe phải cao hơn. Xét ở khía cạnh khác, gầm xe cao lại là ưu điểm, giúp xe vượt địa hình thuận lợi hơn. Trong khi đó, cầu m�m linh hoạt và giúp xe ổn định hơn khi ôm cua và tốc độ cao, là lựa ch�n của xe du lịch trên đư�ng nhựa.

Theo: topcarvn.com